Yatırım Alanları
Türkiye’deki Yatırım Bölgeleri: Güncel Teşvikler ve Fırsatlar (2025)
Türkiye, yatırımcıları cezbetmek ve teknolojik gelişimi desteklemek amacıyla Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (Teknoparklar), Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve Serbest Bölgeler (SB) gibi özel ekonomik alanlarda çeşitli vergi avantajları ve teşvikler sunmaktadır. İşte bu bölgelerin güncel durumu ve sağladığı temel avantajlar:
1. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (Teknoparklar)
Teknoparklar, teknoloji ve yazılım geliştirme, Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) ve tasarım faaliyetlerini destekleyerek yüksek teknoloji yatırımlarını teşvik etmek amacıyla kurulan özel alanlardır. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın güncel verilerine göre, Türkiye genelinde faaliyette olan 101 Teknoloji Geliştirme Bölgesi bulunmaktadır ve yenilerinin kurulum süreci devam etmektedir.
Güncel Avantajlar:
- Vergi Muafiyetleri (31 Aralık 2028’e Kadar):
- Bölgede yürütülen yazılım, Ar-Ge ve tasarım faaliyetlerinden elde edilen kazançlar, gelir ve kurumlar vergisinden tamamen muaftır.
- Teknoparklarda üretilen sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, mobil uygulamalar gibi teknoloji ürünleri ve yazılımların satışından Katma Değer Vergisi (KDV) alınmamaktadır.
- Personel Teşvikleri (31 Aralık 2028’e Kadar):
- Bölgede çalışan Ar-Ge, tasarım ve bu projelerde görevli destek personelinin maaşları gelir vergisi ve damga vergisinden istisnadır. (Destek personeli sayısı, toplam Ar-Ge personeli sayısının %10’unu aşamaz).
- Çalışanların SGK primi işveren payının %50’si devlet tarafından karşılanmaktadır.
- Diğer Muafiyetler:
- Ar-Ge ve tasarım projeleri için yurtdışından ithal edilen ürünler gümrük vergisinden muaftır.
- İlgili projeler kapsamında düzenlenen belgeler için damga vergisi istisnası uygulanır.
- Ar-Ge sonucu ortaya çıkan teknolojik ürünlerin üretimi, Bakanlık onayıyla yine Teknopark içinde yapılabilmektedir.
2. Organize Sanayi Bölgeleri (OSB)
OSB’ler, sanayi kuruluşlarının altyapısı hazır (yol, su, doğal gaz, elektrik, iletişim, atık arıtma vb.) ve yatırımcı dostu bir ortamda faaliyet göstermeleri için tasarlanmış planlı üretim alanlarıdır. Türkiye genelinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı 361’i faal olmak üzere toplam 409 OSB bulunmaktadır. Bu bölgeler, 2 milyondan fazla kişiye istihdam sağlamaktadır.
Güncel Avantajlar:
OSB’lerde faaliyet gösteren yatırımcılar, genel yatırım teşvik sistemine ek olarak aşağıdaki özel avantajlardan yararlanır:
- Arsa alımlarında KDV istisnası.
- Tesisin inşası ve kullanımı süresince belediye vergilerinden muafiyet.
- Tesisin tamamlandığı tarihten itibaren 5 yıl süreyle emlak vergisi muafiyeti.
- OSB’nin belediye hizmetlerinden faydalanmaması durumunda katı atık toplama ücretinden muafiyet.
- Arsa birleştirme ve ayırma işlemlerinde vergi alınmaması.
- Rekabetçi tarifelerle düşük su, doğal gaz ve telekomünikasyon maliyetleri.
3. Serbest Bölgeler (SB)
Ticaret Bakanlığı’na bağlı olan Serbest Bölgeler, ülkenin gümrük sınırları dışında kabul edilen, ihracat odaklı yatırımları teşvik etmek amacıyla kurulmuş özel ekonomik bölgelerdir. Bu bölgelerde ticari, mali ve ekonomik düzenlemeler daha esnektir. Türkiye’de, uluslararası ticaret yollarına ve limanlara stratejik yakınlıkta bulunan toplam 19 Serbest Bölge faaliyet göstermektedir.
Güncel Avantajlar:
- Kapsamlı Vergi Muafiyetleri:
- %100 Gümrük Vergisi muafiyeti.
- İmalatçı firmalar için %100 Kurumlar Vergisi muafiyeti.
- %100 KDV ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyeti.
- Çalışan maaşları üzerinden alınan gelir vergisinden %100 muafiyet (mallarının FOB değerinin en az %85’ini ihraç eden imalatçı firmalar için).
- %100 Emlak Vergisi muafiyeti.
- Düzenlenen belgeler için %100 Damga Vergisi muafiyeti.
- Tapu alım satım işlemlerinde harç muafiyeti.
- Ticari Kolaylıklar:
- Mallar, bölgede herhangi bir süre kısıtlaması olmaksızın depolanabilir.
- Bölgeden elde edilen kârların, herhangi bir izne tabi olmaksızın yurt dışına veya Türkiye’ye serbestçe transfer edilebilmesi.
- İkinci el veya kullanılmış makine ithalatına izin verilmesi gibi esneklikler.
- Altyapı ve Lojistik:
- Altyapısı hazır, KDV’den muaf tesis ve araziler sunulmaktadır.
- İhracata yönelik belirli lojistik hizmetler için gelir ve kurumlar vergisi istisnası sağlanmaktadır.