Türkiye’de Yabancılar İçin İkamet İzni: Güncel Rehber (2025)

Türkiye’ye vizeyle veya vize muafiyetiyle giriş yapan ve kalış süresini (genellikle 90 gün) aşmak isteyen tüm yabancıların, yasal olarak ülkede kalmaya devam edebilmek için ikamet izni almaları zorunludur. Başvurular, Göç İdaresi Başkanlığı’nın resmi sistemi olan e-İkamet (e-ikamet.goc.gov.tr) üzerinden online olarak yapılır ve belgeler ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne teslim edilir.

1. Kısa Dönem İkamet İzni

Turizm, iş kurma, ticari bağlantı, taşınmaz mal edinme veya yatırım gibi amaçlarla Türkiye’de kalmak isteyen yabancılara verilen izin türüdür. Kural olarak en fazla iki yıllık sürelerle düzenlenir.

İlk Başvuru İçin Genel Olarak Gerekli Belgeler:

• İkamet İzni Başvuru Formu: (e-İkamet sisteminden doldurulur)
• Pasaport veya Muadili Belge: Aslı ve fotokopisi.
• Dört (4) Adet Biyometrik Fotoğraf: Son 6 ay içinde çekilmiş.
• Geçerli Sağlık Sigortası: Kalınacak süreyi kapsamalıdır.
• Maddi Yeterlilik Beyanı: Kalış süresince geçimi sağlayacak düzenli ve yeterli mali imkânın olduğuna dair kanıt (banka hesap dökümü, maaş bordrosu vb.).
• Adres Bilgisi: Türkiye’de kalınacak adresi gösteren belge (kira kontratı, tapu, otel rezervasyonu vb.).
• Harç ve Kart Bedeli Makbuzları: Başvuru sırasında ödenen ücretlere dair belgeler.

Başvuru Amacına Göre Ek Belgeler:

• Taşınmaz Mal Sahipleri İçin: Başvuru sahibine ait olduğunu gösteren güncel tapu senedi.
• İş Kurma veya Ticari Bağlantı İçin:
  • Temas kurulacak kişi veya şirketlerden alınmış davet mektubu.
  • Şirkete ait güncel faaliyet belgesi, vergi levhası, ticaret sicil gazetesi ve imza sirküleri gibi noter onaylı belgeler.

Yatırım Yoluyla Kısa Dönem İkamet (ve Vatandaşlık Fırsatı)

Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenen kapsam ve tutarda yatırım yapan yabancılara, eşi ve reşit olmayan çocuklarına beş yıla kadar kısa dönem ikamet izni verilebilir. Bu yatırımcılar, aynı zamanda istisnai yolla Türk vatandaşlığı kazanımı için de başvurma hakkına sahip olurlar.

2025 Yılı İçin Yatırım Kriterleri (Birini karşılamak yeterlidir):

1. Sabit Sermaye Yatırımı: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca onaylanmış, asgari 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı yapmak.
2. Taşınmaz Edinimi: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca onaylanmış, tapu kaydına üç yıl satılamaz şerhi konulmak şartıyla en az 600.000 ABD Doları veya karşılığı döviz değerinde taşınmaz satın almak.
3. İstihdam Oluşturma: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca onaylanmış, en az 50 kişilik istihdam yaratmak.
4. Banka Mevduatı: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nca onaylanmış, Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara en az üç yıl çekmemek şartıyla asgari 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz yatırmak.
5. Devlet Borçlanma Araçları: Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca onaylanmış, en az üç yıl satmamak koşuluyla asgari 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz tutarında devlet tahvili almak.
6. Yatırım Fonu Katılma Payı: Sermaye Piyasası Kurulu’nca onaylanmış, en az üç yıl elinde tutmak şartıyla asgari 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul yatırım fonu veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payı almak.
7. Bireysel Emeklilik Katkısı: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belgelenmek üzere, en az üç yıl sistemde kalmak kaydıyla asgari 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz tutarında Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) katkı payı yatırmak.

Kısa Dönem İkamet İzni Uzatma Başvurusu

Uzatma başvuruları, mevcut ikamet izninin bitiş tarihinden önceki 60 gün içinde ve her durumda izin süresi dolmadan önce e-İkamet sistemi üzerinden yapılmalıdır. Başvuru sonrası gerekli belgeler posta yoluyla ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gönderilir. Gerekli belgeler ilk başvuru belgeleriyle büyük ölçüde aynıdır.

2. Uzun Dönem İkamet İzni

Türkiye’de kesintisiz olarak en az sekiz yıl yasal bir ikamet izniyle kalmış olan yabancılara, belirli şartları taşımaları halinde süresiz olarak verilir. Bu izin türü için uzatma başvurusu yapılmasına gerek yoktur.

Başvuru İçin Gerekli Ana Belgeler:

• Uzun Dönem İkamet İzni Başvuru Formu.
• Pasaport veya muadili belgenin aslı ve fotokopisi.
• Dört (4) adet biyometrik fotoğraf.
• Adli Sicil Kaydı: Türk makamlarından alınmış olmalıdır.
• Sosyal Yardım Alınmadığına Dair Belge: Son üç yıl içinde kamu kurumlarından sosyal yardım alınmadığını gösterir belge.
• Yeterli ve düzenli maddi imkâna sahip olunduğuna dair kanıt.
• Geçerli sağlık sigortası.